Nieuws – Pagina 21 – Worldconnectors, affiliate Earth Charter

Veronique Swinkels en Alide Roerink: 10 prioriteiten voor de SDG’s

Sustainable Development Goals verbinden op alle niveaus

10 aanbevelingen voor Nederland die zorgen voor versnelling

17 maanden geleden zijn de 17 Global Goals (Sustainable Development Goals) aangenomen door de Verenigde Naties. Het behalen van de Global Goals met 2030 als stip aan de horizon is de verantwoordelijkheid van alle actoren in de samenleving in alle delen van de wereld. De SDG’s vormen een gezamenlijke verander-agenda die de wereld meer in balans kan brengen en ervoor kan zorgen dat niemand achterblijft. Een ambitieuze agenda, nog 14 jaar te gaan.

De geformuleerde doelstellingen, op o.a. de gebieden armoede, gezondheid, water en sanitair, inclusie, gender, vrede, ecosystemen op het land en in de zee en duurzame productie en consumptie, hangen nauw met elkaar samen. Ze kunnen niet los van elkaar worden gezien en ze kunnen niet los van elkaar worden opgelost. Dit is de grote opgave van onze tijd; hoe leggen we verbindingen tussen mensen, ecosystemen en verschillende belangen terwijl polarisatie en nationalisme toenemen. De noodzaak om de 17 doelen in samenhang op te lossen zorgt ervoor dat we moeten samenwerken en dat we over grenzen en comfort zones heen moeten stappen. Zonder fundamentele veranderingen in de manier waarop we onze samenleving inrichten gaan we er niet komen. Stilstand is hier echt achteruitgang. Nieuwe overkoepelende inzichten, geïnspireerd op de gedeelde waarden en principes zoals verwoord in het Earth Charter (Handvest van de Aarde), kunnen het behalen van deze doelen dichterbij brengen en de samenleving blijvend innoveren. Daarom benadrukken wij het belang van het sturen op het verbindende kader dat het behalen van de individuele doelen ondersteunt.

In 2016 zijn in Nederland en wereldwijd heel veel verschillende bijeenkomsten geweest, discussies gevoerd en campagnes gelanceerd over het behalen van de SDG’s. In het kader van de Global Goals Accelerator, SDG Charter, door partijen als Partos, VNG International en Buitenlandse Zaken waren dat er in Nederland al ruim 30. Een aantal inzichten uit deze sessies delen we in dit artikel in de vorm van aanbevelingen voor Nederland.

1. Aandacht voor toekomstige generaties

Hoe eerder we de toekomstige generaties en jongeren betrekken in beleidsvorming hoe beter dat is. Al het beleid zou bekeken moeten worden op effecten en kosten in de toekomst zodat we niet steeds weer achter de feiten aanlopen. Stel daarom zo snel mogelijk een Ombudspersoon Toekomstige Generaties aan. Met de aanstelling van een Ombudspersoon Toekomstige Generaties draagt Nederland al direct bij aan de implementatie van SDG 16 m.b.t. inclusieve instituties. De mindset waarbij toekomstige generaties in beleid worden betrokken heeft direct effect op alle 17 doelen. Er zijn al concreet uitgewerkte plannen voor dit breed gedragen voorstel (zie de leeswijzer).

2. Meer aandacht voor gendergelijkheid en empowerment van vrouwen en meisjes op alle beleids- en levensdomeinen. Iedere samenleving gaat er stappen op vooruit als 100% van de bevolking volledig op waarde wordt geschat en alle talenten worden benut. In vrijwel alle landen is er nog een hoop werk te verzetten in bijvoorbeeld de gezondheidszorg (gender sensitieve zorg), ten aanzien van het overbruggen van loonverschillen, verbeteren van diversiteit en inclusie in alle hogere functies, rechten en eerlijke verdeling van zorg en arbeid. Nederland draagt direct bij aan de implementatie van SDG 2 (gezondheid), SDG 5 (mannen en vrouwen gelijk), SDG 10 (verkleinen verschillen) en SDG 16 (inclusieve instituties) door zich hiervoor in Nederland en daar buiten in te zetten.

3. Aandacht voor het belang van duurzame leefstijlen en de bijbehorende gedragsverandering bij alle actoren in de samenleving. Informatie en bewustwording wakkeren de verandering aan. Er is hier nog geen breed gedragen eigenaarschap. Wie zorgt er binnen bedrijven en overheden voor een breed draagvlak voor de noodzakelijke veranderingen? Wie neemt het initiatief voor verduurzaming van eigen processen en de keten? De verantwoordelijkheid zal moeten doordringen tot alle stakeholders inclusief aandeelhouders en andere financiers. Bij lokale en nationale overheden kan het beleid voor duurzaam inkopen worden verbeterd en strenger nagevolgd. Burgers en consumenten kunnen stemmen met hun portemonnee, hun voeten en natuurlijk via democratische processen. De mindset waarbij er aandacht wordt gegeven aan wat het betekent om als burger, ondernemer en bestuurder rekening te houden met de 17 doelen heeft een versnellend effect op het behalen ervan.

4. Raise not only ‘homo economicus’ but also ‘homo sociales’. Geef het onderwijs duidelijke taken op het gebied van duurzaamheid en zie educatie als drijvende kracht voor duurzame kennis en gedrag. Breng de wereld de scholen in. Maak de opdracht van onderwijs meer holistisch en laat alle 17 doelen er in samenkomen. Laten we het systeem en de incentives aanpassen zodat jonge mensen goed worden gevormd tot volwassenen die mee kunnen doen en de complexiteit van de huidige samenleving aan kunnen.

5. Duurzame en gezonde productie en producten bevorderen vanuit nieuwe economische en ethische waarden. De uitgangspunten zijn hierbij keten-innovaties, circulair, van bezit naar gebruik, lokaal waar mogelijk en goed voor mens en milieu. Kijk niet alleen naar het effect van de mens op zijn omgeving maar naar het effect van de omgeving en ons systeem op de mens. Gebruik hierbij zowel de stok als de wortel. Hervorm de belastingen. Bedrijven hebben behoefte aan duidelijke kaders waarbij investeren in duurzaamheid wordt beloond en de vervuiler betaalt.

6. Financiële systemen transformeren. Geld en duurzaamheid lijken soms lastig samen te gaan. Toch heeft de financiële sector in brede zin, de sleutel in handen voor het versnellen van duurzaamheid. De ‘echte prijs’ en “echte impact” zijn de motor voor duurzame verandering. Onderzoek of drinkwater als ecosysteem de nieuwe standaard voor de financiële sector kan worden.

7. Kies de eigen NL-Voetafdruk (en footprint van andere Westerse landen) als meetinstrument voor succesvolle implementatie van de SDGs in het eigen land. In de to-do lijstjes voor de implementatie van de SDG’s wordt nog te veel gekeken naar wat we binnen onze landsgrenzen produceren en consumeren, terwijl de Nederlandse voetafdruk grensoverschrijdend is.

8. De kracht van de lokale samenwerking en burgerparticipatie kan enorm toenemen. Hier zit ongelooflijk veel organisatiepotentieel. De coöperatieve samenwerking wordt de laatste tijd in Nederland herontdekt als democratische samenwerkingsvorm. Zo lukt het om met diverse lokale actoren op voet van gelijkwaardigheid te functioneren. De vele green deals kunnen zo aan kracht winnen. Het energieakkoord kan verder versterkt worden met burgerinitiatieven. Alle doelen zijn gebaat bij een sterke en veelzijdige maatschappelijke inbedding. Geen volwaardige democratie zonder transparantie. Koppel daarom het versterken van de democratie aan het versterken van de lokale journalistiek met het oog op transparantie en burgerrechten.

9. De SDG’s zijn nog bij weinig mensen in Nederland bekend. Communicatie over Agenda 2030 en de SDG’s is geen doel op zich, maar draagt wel degelijk bij aan het bereiken van alle 17 doelen. Zorg dat alle overheidsniveaus en alle ministeries en bewindspersonen zich mede eigenaar weten van de SDG’s. En dit geldt ook voor bedrijven en organisaties die het breder uitdragen dan de SDG’s als onderdeel gaan zien van hun verantwoordelijkheid. Een aansprekende communicatiestrategie en een verbindend community platform voor de SDG’s in Nederland kan het bereiken van de doelen versnellen. Met als doel een breed publiek te betrekken bij en te informeren over de SDG’s en handelingsperspectieven voor een duurzame levensstijl. In dit tijdperk van sociale media en interactieve communicatie is het essentieel dat de SDG’s onderdeel worden van de online discussies. Stel ambitieuze doelen voor het bereiken en het betrekken van een divers publiek bij de beweging voor het behalen van de duurzaamheidsdoelen.

10. Zet de SDG’s in het hart van overheden. De SDG’s zijn in Nederland nog te veel het aandachtspunt van Buitenlandse Zaken. Dit zorgt voor een zwak draagvlak bij andere ministeries en directies. Voor onderwijs is het nu nog niet duidelijk dat ook zij een taak te vervullen hebben. Vakministers en wethouders moeten goed worden aangehaakt en in staat zijn om intern het draagvlak te verbreden. Overheden zullen als launching customer, controlleur en inspirator kunnen functioneren en alle ruimte krijgen voor de regierol die ze graag willen vervullen. Maar wel een regierol vanuit een geïntegreerde benadering en sterk besef van onderlinge verbondenheid. Voorbeelden hiervan zijn te vinden in bijvoorbeeld Zweden, Canada en Bhutan.

Deze 10 aanbevelingen voor Nederland zorgen voor de versnelling van het behalen van de SDG’s. Maar dat is eigenlijk nog niet eens de grootste winst. Deze 10 aanbevelingen zorgen er vooral voor dat Nederland gewoon een fijner land wordt om in te wonen en op te groeien. Een land dat laat zien dat verduurzaming in brede zin niet haaks hoeft te staan op een gezonde economie. Wat zullen wij trots zijn als Nederland op dit terrein gaat dienen als voorbeeld voor de rest van de wereld.

Veronique Swinkels (BBK/Door Vriendschap Sterker en Global Goals Accelerator)

Alide Roerink (Earth Charter Nederland en Global Goals Accelerator)

Leeswijzer

https://www.worldconnectors.nl/

https://www.worldconnectors.nl/en/themes/future-generations

http://www.njr.nl/

http://www.missingchapter.org/

http://www.groenegeneratie.nl/

http://www.sdgnederland.nl/campagnes/global-goals-accelerator/ware-aard- onderwijs/

https://www.womeninc.nl/gezondheid/

https://www.oneworld.nl/global-goals/de-uitdaging-voor-de-komende-vijftien-jaar-hoe-maken-we-megasteden-duurzaam/

http://nivoz.nl/over-nivoz/nivoz-manifest-ieder- mens-verantwoordelijk-en-verbonden-samenleving/

http://www.sdgnederland.nl/campagnes/global-goals-accelerator/we-moeten- duurzamer-produceren-zaadje-tot-karbonaadje/

http://www.thequestionmark.org/

http://trueprice.org/businesses-and-financial-institutions/what-do-we-do/true-price/

http://www.sdgnederland.nl/campagnes/global-goals-accelerator/zou-heerlijk-om- op-aarde-blijven-wonen/ en https://www.sdgi-nl.org/

http://www.sdgnederland.nl/campagnes/global-goals-accelerator/laat-noordzee- voorbeeld-rest-wereld/

http://waterfootprint.org/en/standard/

http://voetafdruknederland.nl/over-de-voetafdruk/

http://www.sdgnederland.nl/campagnes/global- goals-accelerator/klimaatverandering-onder-de-loep/

http://www.sdgnederland.nl/campagnes/global-goals-accelerator/finale-global- goals-accelerator-hoe-zie-wereld-2030/

http://agora-europa.nl/

http://krachtinnl.nl/

http://www.swemfa.se/campaigns/first-generation/

Blog Hugo von Meijenfeldt: Met Europa zetten we klimaat op de kaart

in Blog, Nieuws

Hugo von Meijenfeldt schrijft in zijn nieuwste blog over SDG 13: het aanpakken van klimaatverandering. Kunnen we de doelen voor 2030 halen en hoe kan Nederland hierbij in de voorhoede komen?

Deze blog is op 15 maart gepubliceerd op SDG-Nederland.

Veel aandacht voor SDG 13 over klimaatactie begin maart. Enerzijds het verleden: onthuld werd dat Shell in 1991 ver vóór de wereldtournee van Al Gore de klimaatproblemen heel precies in beeld wist te brengen. Anderzijds de toekomst: gevierd werd dat de meerderheid van de EU Milieuministers gratis CO2-uitstoot versneld willen afbouwen. Zijn deze onthulling en viering terecht en brengen zij de doelen voor 2030 dichterbij.

Klimaatgeschiedenis voor Al Gore
Al Gore schudde het grote publiek in 2006 wakker over klimaat. Maar voor de goed geïnformeerde leek was het materiaal dat hij gebruikte decennia oud. Publicaties in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw mondden uit in een groot wetenschappelijk congres in Toronto in 1988. De uitkomst was zo onrustbarend dat de politiek het roer overnam: Minister Ed Nijpels organiseerde in Noordwijk in 1989 een internationale klimaatconferentie, die in 1992 uitmondde in het Klimaatverdrag, dat door alle landen ter wereld geratificeerd werd (inclusief de Verenigde Staten, voegen wij er altijd veelbetekenend aan toe). Wetenschap en politiek hebben klimaat dus op de kaart gezet. De Shell-film en de klimaatbeweging zijn daarvan eerder gevolg dan oorzaak geweest.

Naar een voorhoedepositie met Europa
De uitstoot van CO2 moet stevig omlaag om onder de 2 graden Celsius opwarming van de aarde te blijven. De belangrijkste sectoren die CO2 uitstoten zijn energie, industrie, transport, landbouw en woningen. Volgens het CBS-rapport over de SDGs staat Nederland er met de huidige emissies niet goed voor als je het relatief in de Europese Unie bekijkt. Door de open economie is Nederland meer dan welk ander land ook afhankelijk van een voortvarend Europees beleid. Denk aan richtlijnen voor de uitstoot van voertuigen en apparaten, en het Europees systeem van emissiehandel tussen bedrijven (ETS). Nederland kan de relatieve achterhoedepositie logischerwijs alleen verlaten via een voorhoedepositie in het treffen van Europese maatregelen als ETS.

Geen nieuw licht op de Nederlandse klimaatgeschiedenis met de onthulling over het filmpje uit 1991. Wel reden voor optimisme over de toekomst van het ETS en daarmee de CO2-reducties van Nederland dankzij het besluit van de Europese milieuministers.

Nederland kiest: hoge opkomst en jong stemt groen

in Blog, Nieuws

De verkiezingsuitslag is binnen. Waar de internationale pers anticipeerde op een overwinning van de PVV met Wilders, is toch de VVD de grootste gebleven. De progressieve klimaatpartijen krijgen een verdubbeling van zetels. Wat heeft deze verkiezingsuitslag verder voor ons te betekenen en is het populisme nu een halt toegeroepen?

We zijn als Worldconnectors verheugd over de prominentere rol van het klimaat en internationale samenwerking in de verkiezingsprogramma’s. Onder andere GroenLinks, Partij voor de Dieren, ChristenUnie en D66 zetten in om klimaatverandering tegen te gaan. Bij de verkiezingen zijn deze vier groenste partijen samen bijna verdubbeld van 23 naar 43 zetels. Jonge kiezers zijn bij deze verkiezingen meer dan de voorgaande keren gaan stemmen en hebben veel op groen gestemd. We hopen dat de te vormen regering ook daad bij het woord gaat voegen en meer gaat investeren in de kentering van klimaatverandering. Het nakomen van de klimaatafspraken van Parijs moet daarin centraal staan, ongeacht welke partijen uiteindelijk gaan formeren samen.

Evenals dat er meer ruimte is ontstaan voor het klimaat en het milieu, lijkt het er ook op dat ontwikkelingssamenwerking meer aandacht kan verwachten. In de afgelopen jaren is er flink bezuinigd op deze post, maar verschillende partijen hebben reeds een verklaring ondertekend waarin ze aangeven meer te willen investeren in internationale samenwerking en een brede duurzame ontwikkelingsagenda.

Bovenal laat de verkiezingsuitslag zien dat het vertrouwen van Nederlanders in onze democratie heeft standgehouden met een opkomstpercentage van 82%. Meer dan ooit lijken stemmers te hebben gekozen voor een partij die hen het beste vertegenwoordigt. De ontstane fragmentatie kan ruimte bieden voor scherpere en meer diverse standpunten. Waar in het buitenland media en ‘pollsters’ er naast zaten, was er hier geen sprake van een onverwachte wending als een ‘brexit’.

We kijken er naar uit dat deze positieve tendens zich voortzet. De komende verkiezingen in Frankrijk en Duitsland zullen hier waarschijnlijk een hoofdrol in spelen. De Nederlanders zijn weer met elkaar in gesprek gegaan en hebben democratisch laten zien waar ze voor staan – en we hopen dat deze boodschap weerklank zal vinden in de rest van Europa en ver daarbuiten.

Blog Hugo von Meijenfeldt: Partituur voor een klinkende uitvoering

in Blog, Nieuws

Worldconnector Hugo G. von Meijenfeldt, coördinator implementatie Global Goals bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken, maakt een vergelijking tussen de muziek en het werken aan de SDGs.

Deze blog verscheen op 25 februari op SDGNederland.

Het is niet de eerste keer dat ik een uitstapje naar de muziek maak om het werken aan de SDGs te verduidelijken. Behoudens de singer-songwriter die nooit optreedt is bij muziek onderscheid te maken tussen de bedenker, de uitvoerder en het toehoorder. Behoudens geïmproviseerde muziek en soli is muziek vooraf gecomponeerd, soms eeuwen geleden. De musicus zit hoog op een podium onder het felle voetlicht. Het publiek zit op afstand in een grote zaal of dankzij multimedia zelfs helemaal thuis.

Een collectief proces
Zo lijkt het bij de SDGs ook toe te gaan. De doelen, subdoelen en indicatoren zijn door de VN gecomponeerd. De uitvoering ligt bij de lidstaten. En de burgers worden er enthousiast van of niet. Maar zo is het absoluut niet. De compositie van de SDGs is een collectief proces geweest van heel veel betrokkenen. De implementatie van de SDGs is eveneens een collectief proces, waarin alle betrokkenen hun rol hebben. Er is zelfs geen publiek, ook de burger doet mee aan de implementatie.

Nu het tijd is om hierover na een jaar te rapporteren dient de vergelijking met een partituur voor een groot orkest zich aan. In zo’n partituur wordt niet elk instrument maar groepen instrumenten genoteerd, bijvoorbeeld koperblazers, tweede violisten, slagwerkers. Zo wordt bij de SDG-rapportage ook met groepen belanghebbenden gewerkt. Naast de rijksoverheid zijn dat de lokale overheden, de bedrijven, de maatschappelijke groepen, de kennisinstellingen en de jongeren.

Als muziek in de oren
In de partituur zijn er bepaalde maten die het orkest bijna unisono speelt, waaraan men het muziekstuk herkent; bij de andere maten zijn er verschillende partijen, meestal harmonieus, soms dissonant, maar nooit vals of uit het ritme. Zo wordt bij de SDG-rapportage ook gewerkt met een algemeen deel waarin consensus heerst en bijzondere delen waar iedere groep zijn accenten geeft.

Als de SDG-rapportage op deze manier bij alle betrokkenen als muziek in de oren klinkt kunnen we tevreden zijn. Dan gaan we trots naar het High Level Political Forum medio juli, als waren wij genomineerd voor de World Music Awards.

Blog Naema Tahir: Trump-stemmers willen het gevoel hebben dat zij ertoe doen

in Blog, Nieuws

De kranten, de televisie, de radio, de sociale media: iedere dag lopen ze weer over van afschuw voor Donald Trump en wat hij allemaal doet. Ik kan me dat heel goed voorstellen. Maar misschien is het toch goed om niet de emotie de overhand te geven en ook rationeel na te denken over hoe we in deze situatie verzeild zijn geraakt.

Deze column verscheen op 16 februari in Trouw

Hoe je het ook wendt en keert, de helft van de Amerikanen heeft op Trump gestemd. De grote vraag is waarom? Het gemakkelijke antwoord is natuurlijk dat ze daar allemaal, of in ieder geval de helft, gek zijn geworden. Maar dat is flauwekul. De Amerikanen zijn net zo rationeel als de Nederlanders, de Pakistanen of welk ander volk ook ter wereld. In plaats van ervan uit te gaan dat die Amerikanen gek zijn geworden, kunnen we beter veronderstellen dat er een min of meer rationele verklaring voor hun stemgedrag moet zijn.

Al het wetenschappelijk onderzoek is het erover eens dat de verschillen in Amerika sedert de jaren tachtig exponentieel zijn toegenomen. In de jaren zestig en zeventig was Amerika nog een middenklasse-samenleving, waarin het leven van de rijksten niet substantieel verschilde van dat van de grote massa van de bevolking. Een huis in een van de meest exclusieve wijken kostte slechts twee keer zoveel als een gemiddeld nieuwbouwhuis. De duurste auto was (in dollars van 2010) 50.000 dollar.

Slechts één procent van de Amerikanen verdiende (in dollars van 2010) meer dan 200.000 dollar per jaar. Wie het gemaakt had en miljonair was geworden – daarvan waren er maar 80.000 – liet een mooi huis bouwen in zijn oude buurt. Hij bleef wonen waar hij altijd gewoond had, te midden van zijn minder succesvolle ‘buddy’s’, hij bleef hetzelfde bier drinken en dezelfde hamburger eten. En zijn kinderen bleven naar dezelfde school gaan als iedereen.

Bevolkingsgroepen
Nu, veertig à vijftig jaar later is dat allemaal volledig veranderd. Amerika heeft nog steeds een middenklasse, maar die kalft snel af. Het land is uiteengevallen in twee totaal verschillende bevolkingsgroepen. De ene groep, zeker 25 procent van de bevolking, is vermogend tot zeer vermogend, cosmopolitisch, intelligent, ‘college-educated’. Die groep rookt niet, drinkt nauwelijks, let op zijn eten en sport. Is dus slank, gaat op vakantie naar Europa, leest veel en kijkt nauwelijks tv. Deze mensen wonen in goede wijken, scheiden weinig en zorgen enorm goed voor hun kinderen.

Daartegenover staat een andere groep, ook 25 procent van de bevolking, die veel minder geld heeft, wier horizon lokaal en regionaal is, die hooguit high school heeft, rookt, drinkt, veel te dik is, vijf uur per dag tv kijkt, wier favoriete tijdverdrijf vissen is, die in slechte wijken wonen, waar veel mensen gescheiden zijn en kinderen vaak opgroeien bij overbelaste en uitgebluste alleenstaande moeders of met mamma’s nieuwe vriend in huis. Mensen ook die vaak werkloos zijn en van een uitkering leven.

Deze laatste groep heeft massaal op Trump gestemd, omdat ze het gevoel had dat Clinton hen niet zag staan. Om het te zeggen in de woorden van J.D. Vance, auteur van ‘Hillbilly Elegy’, hét boek over die laatste groep: vele Trump-stemmers willen het gevoel hebben dat zij ertoe doen.

Worldconnector Naema Tahir is auteur van vele boeken en artikelen over de multiculturele samenleving, met een bijzondere belangstelling voor de mensenrechten van vrouwen in zowel moderne als traditionele gemeenschappen. Haar nieuwste boek Brieven in Urdu verscheen op 17 oktober bij Prometheus en is verkrijgbaar in de grotere boekwinkels of online.

Blog Hugo von Meijenfeldt: Duurzaam populisme

in Blog, Nieuws

Worldconnector Hugo G. von Meijenfeldt, coördinator implementatie Global Goals bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken, praat over de bekendheid van de SDGs onder de Nederlandse bevolking.

Deze blog verscheen op 3 februari op SDGNederland.

Regeringsleiders van alle gezindten hebben zich achter de SDGs geschaard. Kennelijk zijn ze niet links of rechts. Bedrijven, burgergroepen en lokale overheden hebben er aan meegeschreven. Kennelijk zijn de SDGs niet elitair. Waarom zijn de SDGs dan niet bij het grote publiek bekend? Dit leidt tot de prikkelende gedachte of er niet wat meer populisme mee moet worden bedreven.

Wakker schudden
Duurzaam populisme is geen contradictio in terminis. Overeenkomsten vallen meteen op. Ten eerste, populisme wordt vaak gedefinieerd als het wakker schudden en zelfs omver werpen van heersende gewoonten. Welnu, de SDGs richten zich op een transitie naar een andere samenleving, waarin sectoren die onvoldoende veerkracht tonen het onderspit gaan delven. Ten tweede, populisten komen op voor mensen die zich buitengesloten voelen. Laten de SDGs nou als overkoepelend thema hebben leave no-one behind.

Een positieve boodschap over de toekomst
Het instrument bij uitstek om brede lagen van de bevolking voor duurzame ontwikkeling te winnen – naast regelgeving en prijsprikkels – is communicatie. Uit veel enquêtes blijkt dat mensen snakken naar een verhaal (narrative, zoals de Britten zeggen) met een positieve boodschap over de toekomst. Als de SDGs dat niet doen, wat dan eigenlijk nog wel?

De kiezer aan het roer
De ingrediënten van dat positieve verhaal moeten de Nederlanders toch aanspreken. Over 15 jaar leeft de helft minder onder de armoedegrens en hoeft niet meer naar de voedselbank. Slechte toegang tot medische voorzieningen en goed onderwijs is ook gehalveerd, net als de structurele werkloosheid. Ook de buurten waar lawaai, vervuiling en rechteloosheid de boventoon voeren zijn met 50 procent afgenomen. Doordat de economie half circulair zal zijn, geldt hetzelfde voor inkomensverschillen, grondstoffenuitputting, uitstoot van broeikasgassen en fijnstof en onze voetafdruk in de wereld.

Dit positieve verhaal strekt zich uit over meer dan drie verkiezingen. Maar als het aankomt op keuzen in de rol en instrumenten van de overheid moet de politiek en binnenkort dus de kiezer wel aan het roer zitten. Hopelijk gaat het positieve verhaal ergens in de campagnes doorklinken.

Video Ombudspersoon Toekomstige Generaties

in Blog, Nieuws

Maandag 6 februari vond het Round Table evenement ‘Ombudspersoon voor Toekomstige Generaties’ plaats in Den Haag. Om een goede indruk te geven van deze geslaagde dag is er een video gemaakt waarin de hoogtepunten te zien zijn. De video geeft duidelijk weer waarom er behoefte is aan een Ombudspersoon voor Toekomstige Generaties. Zeker met de Tweede Kamerverkiezingen om de hoek is het van groot belang om meer mensen bewust te maken van dit initiatief. Wij roepen daarom op onderstaande video te delen!

Voordat er officieel een Ombudspersoon Toekomstige Generaties is verankerd, wil de werkgroep Toekomstige Generaties graag functioneren als waarnemend Ombudspersoon Toekomstige Generaties. Iedereen kan hier vanaf nu een beroep op doen via het Twitter account Ombuds Toekomst, of via Facebook.

Round Table ‘Ombudspersoon Toekomstige Generaties’ trekt jong en oud

in Blog, Nieuws

Op maandag 6 februari vond de eerste Round Table van 2017 plaats, georganiseerd door de werkgroep Future Generations van de Worldconnectors. De Haagse Hogeschool stelde verschillende ruimtes voor ons beschikbaar en waren de hele dag behulpzaam om ons te ondersteunen, waarvoor dank! Jong en oud kwamen samen om de noodzaak voor een Ombudspersoon voor Toekomstige Generaties toe te lichten. Het publiek was divers: schoolkinderen, politici, internationale gasten, vele Worldconnectors en Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Laurentien der Nederlanden.

Aan het begin van de dag licht werkgroepvoorzitter Jan van de Venis de kern van de Round Table bijeenkomst toe door middel van het visiedocument van de werkgroep Future Generations. In Nederland is de besluitvorming omtrent het tegengaan van bijvoorbeeld klimaatverandering vaak gericht op de korte termijn. Daarnaast hebben alleen volwassenen inspraak in deze besluitvorming, via het stemrecht maar ook in andere sectoren van de samenleving. De werkgroep wil dat meer rekening gehouden wordt met de belangen van toekomstige generaties. Ook onze kinderen en kleinkinderen hebben recht op een leefbare wereld. Dit houdt niet alleen een stabiel klimaat in, maar ook een waarborging van mensenrechten en inclusiviteit. Een Ombudspersoon Toekomstige Generaties kan hier als onafhankelijke actor op toezien. Totdat deze persoon er is, neemt de werkgroep de functie al waar.

Prinses Laurentien staat achter dit initiatief en is aanwezig in Den Haag. Ze vraagt een aantal schoolkinderen van de leeftijd 13-14 jaar naar hun beeld over de toekomst. De kinderen geven aan zorgen te hebben over de klimaatverandering, maar denken wel oplossingsgericht:“We moeten niet te groot denken, kleine stappen kunnen al helpen”. Een andere scholier geeft aan dat een betere toekomst al bij jezelf begint. De onzekerheid van de schoolkinderen ten aanzien van de toekomst vormt een bevestiging voor de noodzaak voor een Ombudspersoon Toekomstige Generaties.

Prinses Laurentien stelt vragen aan scholieren

Onder de aanwezigen zijn diverse (voormalig) Ombudspersonen Toekomstige Generaties uit het buitenland. Nederland kan inspiratie halen uit deze voorbeelden. De ervaringen uit Wales (Sophie Howe) en Israël (Shlomo Shohan) worden onder andere met inspirerende filmpjes aan het publiek getoond. Marcel Szabo, voormalig Ombudspersoon Toekomstige Generaties uit Hongarije vertelt dat het aantal slachtoffers van klimaatverandering onderbelicht is.

Sophie Howe uit Wales

De aanwezige jonge politici van Dwars (GroenLinks), Jonge Democraten, Perspectief (CU), World Youth Parliament for Water, Liberaal Groen en de Jonge Socialisten (PvdA) vertellen opnieuw waarom staatssecretaris Sharon Dijksma hun Manifest voor Toekomstige Generaties aannam. Wederom volgt een dialoog met de schoolkinderen, geholpen door een behulpzame Prinses Laurentien. De opmerkingen zijn wederom nuttig: ”We moeten niet te lang blijven nadenken, maar gewoon doen!”

Jonge politici aan het woord, v.l.n.r.: Vincent Bouma (Jonge Socialisten, PvdA), Alide Roerink (Worldconnector), Susanne Reitsma (World Youth Parliament for Water), Simon Putman (Jonge Socialisten, PvdA), Mark Zandvoort (Perspectief, ChristenUnie) en Tomas Friedhoff (Liberaal Groen)

Prinses Laurentien helpt de scholieren met het beantwoorden van de vragen

Het drukke programma van de dag heeft geen invloed op het enthousiasme van de aanwezigen. Ook tijdens de pauzes wordt er gesproken over de rechten van de toekomstige generaties. Het muzikale duo Ayla van Kessel en Luuk Janssen gebruikt de stem van de huidige, jonge en toekomstige generaties zelfs in de tekst van hun liederen.

Na de pauze was het tijd voor de break-out sessies met verschillende onderwerpen:

Sessie ‘Corporate Governance’

Sessie ‘Environment and Land Use’

Sessie ‘Education’

Sessie ‘Creating an inclusive society’

Sessie ‘Choosing New or Improving Existing Institutions’

Sessie ‘Knowledge for the Future’

Brainstormsessie Worldconnectors

Aan het eind van de dag wordt er plenair teruggekoppeld. Een panel bestaande uit de (voormalig) ombudspersonen uit het buitenland, Catherine Pearce van het World Future Council en Ralien Bekkers reageren op de bevindingen uit de break-out sessies. Opnieuw blijkt de uitspraak “in kleine stappen denken” van toepassing op de vraag hoe nu verder te gaan. Er kan niet anders gesteld worden dan dat er een noodzaak is voor een Ombudsman Toekomstige Generaties. Dit blijkt niet alleen vanuit de dialogen met de schoolkinderen, maar ook vanuit de ervaringen uit het buitenland. Jong en oud zijn ervan overtuigd dat een Ombudsman Toekomstige Generaties de leefbaarheid in de toekomst kan waarborgen. Niet alleen op het vlak van duurzaamheid en milieu, maar ook op het gebied van sociale, culturele en economische zekerheid. Voordat deze ombudspersoon officieel is ingesteld, zal de werkgroep Future Generations met Jan van de Venis deze functie blijven waarnemen.
Afsluitende plenaire sessie, het panel reageert op de bevindingen uit de break-out sessie

Diner op uitnodiging van Prinses Laurentien, Jan van de Venis spreekt

Blog Naema Tahir: Een nieuw jaar, een nieuw voornemen

in Blog, Nieuws

Deze column verscheen op 22 december in Trouw

Het einde van het jaar nadert. Heb ik me gehouden aan mijn goede voornemen, in deze krant aan het begin van het jaar uitgesproken, om een jaar lang geen kleren te kopen?

Ik ontleende destijds mijn inspiratie aan de actrice Ali MacGraw, ooit bekend van de film ‘Love Story’. MacGraw werd rap beroemd, maar werd evenzo snel weer vergeten, verliet Hollywood en leefde in afzondering. Enkele jaren geleden vertelde ze Oprah Winfrey dat ze dertig jaar lang geen kleren had gekocht.

Dat sprak me aan en ik besloot het een jaar uit te proberen. Een heel jaar geen kleren kopen.

Diezelfde week echter, kocht ik iets. Iets kleins. Een legging in een kleur die ik niet had. En jurist die ik ben, interpreteerde ik mijn overtreding weg, door de regel uit te leggen als: een jaar lang geen kleren kopen, tenzij noodzakelijk. Want er zijn altijd uitzonderingen. Nood breekt wet. Toch?

Meteen daarna testte het lot me. Een zwarte spijkerbroek scheurde bij het been. Zoiets gebeurt nooit. Maar het geschiedde nu wel. ‘Jippie’, dacht ik, ‘force majeur, ik mag weer een nieuwe zwarte spijkerbroek kopen. Want het is noodzakelijk.’

Toen ging ik nadenken. ‘Ik zou een jaar lang niets kopen, niet waar? Nu moet ik mijn woord gestand doen.’ Zo kwam het dat ik mijn spijkerbroek niet verving. Die gedachte en dat niet-doen waren bevrijdend. Dat was echt het eerste moment dat ik begon te consuminderen.

Consuminderen, consumatorium, consu-no-go. Er is eigenlijk geen goed woord voor niet-consumeren. Zo’n woord hebben we wel hard nodig.

Ik geef het toe, af en toe ben ik toch bezweken. Waaraan? Aan koopjes. Een rok, een trui, allemaal zo sterk afgeprijsd, je bent gek als je het laat liggen. Het voelde alsof ik mijn voornemen niet echt overtrad door die enkele euro’s uit te geven. Een stiekem, klein vergrijp.

En weet je wat? Die nieuwe rok heb ik niet eens aangetrokken het afgelopen jaar!

Het is omdat ik genoeg heb. Echt. Genoeg. Enoughness, noemt Jill Chivers het, een Australische minimalisme-coach die, op haar website shopyourwardrobe.com, mensen aanzet om in hun eigen kledingkast te winkelen en niet steeds te bezwijken voor de drang om te kopen, kopen, kopen. Enoughness. De klassieken noemden het matigheid. Maar dat klinkt ons te ouderwets. Zo is er ook Project 333, dat mensen adviseert met een kleine selectie kleren, een capsule genaamd, het jaar door te komen.

Ik ben er weg van. Zo erg dat ik nu echt minder kleren ben gaan kopen. Ik heb me afgemeld voor allerlei nieuwsbrieven die hun koopwaar aanbieden, de uitverkoop in de stad brengt me niet meer in verleiding. En ook ben ik minder gaan snoepen.

Kopen is een verslaving, met zijn eigen rush, schuldgevoel en verlangen naar een volgende high. Onze voornaamste identiteit is die van consument geworden, schreef Noam Chomsky al.

Mijn nieuwe voornemen is om nu twee jaar lang geen kleren te kopen. Maar terwijl ik dit schrijf weet ik dat ik stiekem toch dat ene buitenkansje zal aangrijpen, als het zich voordoet. En ik weet ook waarom: omdat ook ik een zwak mens ben.

Dat niet-doen, dat niet-consumeren werkte bevrijdend.

Blog Naema Tahir: Kerstmis kruipt weg

in Blog, Nieuws

Deze column verscheen op 24 november in Trouw

Kerstmis komt er met rasse schreden aan. Enige tijd geleden kreeg ik een afgeschreven kinderboekje mee van de plaatselijke bibliotheek, getiteld ‘Het is Kerstmis’. Leuk, dacht ik, om aan mijn dochter voor te lezen. Maar bij kennisname van de inhoud sloeg alras de verbijstering toe. Het kerstverhaal wordt hier teruggebracht tot ene Maria die in een stal een naamloze baby krijgt en Jozef die daarop naar buiten loopt, hoera roept en zegt dat iedereen mag komen kijken, waarop de baby veel cadeautjes krijgt van alle anonieme bezoekers. Dat was het, echt waar.

Voor en achterin het boek staan vier kerstliedjes, waarvan de tekst volledig is geamputeerd. Bijvoorbeeld ‘Er is een kindje geboren, hoera! (2x), ’t Ligt in een bedje bedekt met wat hooi (2x)’. Dat was het. Niks ”t Kwam op de aarde voor ons allemaal.’

Idem dito de andere liedjes. Elke verwijzing naar Jezus en het christendom is er categorisch uit geschrapt. Het boekje eindigt met: ‘Het is kerstmis. Kaj en Lizzie (de twee hoofdpersonen) versieren de ijstaart met kransjes van schuim en chocola. Nu gaan de sterretjes aan! roept Kaj. En de kaarsjes, zegt Lizzie. Vrolijk kerstfeest!’

Het is jammer allemaal. De makers van het boekje vinden het kerstverhaal in wezen niet meer van deze tijd. Een heilige die geboren wordt en onder de mensen leeft, het is te mal voor woorden, vinden ze vast. Maar helemaal opgeven en verzwijgen willen ze het verhaal ook weer niet. Dus seculariseren ze het. Met als onbedoeld gevolg dat er een volstrekt betekenisloze romp overblijft. Dat geldt evenzo voor hun bewerking van de kerstliedjes. De ziel is eruit gesloopt, maar we blijven Kerstmis vieren en kerstliedjes zingen hoor!

Welbeschouwd is het boekje bijna symbolisch voor de staat van de westerse cultuur. Die heeft afscheid genomen van zijn spirituele bronnen, maar kan ze toch nog niet helemaal loslaten. Wat resulteert is best triest. Kerstmis zonder Christus, Pasen zonder de kruisiging, Hemelvaart zonder de hemel, Pinksteren zonder de Heilige Geest.

Nee, dan de Franse revolutionairen van 1789. Die hebben in één klap het christendom afgeschaft en vervangen door de cultus van de rede, met een eigen feest, tempel en zelfs godin. Dat is lef hebben. Weg met dat oude bijgeloof, we vervangen het door iets nieuws en beters, moeten ze hebben gedacht. Daartoe zijn we kennelijk niet meer in staat. Net als de revolutionairen van toen, geloven de meeste mensen anno nu ook niet meer in de oude verhalen, maar we zijn niet mans genoeg er een streep door te halen en iets anders te vieren, waarin we wél geloven. Of helemaal niets meer te vieren.

En dus blijven we Kerstmis vieren, met kerststalletje onder de kerstboom, kerstdiner, en een cd met christmas carols. Veel mensen gaan zelfs in de kerstnacht of op Eerste Kerstdag nog naar een katholieke mis of protestantse dienst. Maar de bezieling is eruit en wat overblijft is vooral een vaag gevoel van leegte en verlies.

In wat voor tijd leven we? Het voelt aan als een overgangstijd. Het oude is teloorgegaan. Alleen de herinnering eraan bestaat nog en is ons dierbaar. Maar ook die zal binnenkort verdwenen zijn. En dan?

Wat resulteert is pathetisch: Kerstmis zonder Christus

Worldconnectors, affiliate Earth Charter

Links

Schrijf je in voor de nieuwsbrief