[NL] Column Naema Tahir: Zingen zorgt voor verbinding
Worldconnector Naema Tahir is de komende weken meerdere keren te horen als spreker tijdens de vrijheidscolleges, op 25 april spreekt ze in Wageningen en op Bevrijdingsdag spreekt ze op het bevrijdingsfestival in Utrecht en Zeeland. Ga voor meer informatie naar de website van de Vrijheidscolleges.
Wie is er niet over de Westminster-brug in Londen gereden of gelopen, de wereldberoemde brug waar vorige week een aanslag is gepleegd en doden vielen. Huiveringwekkend, hoe we allemaal met elkaar verbonden zijn door onze mobiliteit en onze herinneringen.
Deze column verscheen op 30 maart 2017 in de Trouw.
Van Londen heb ik zoveel herinneringen. Ik ben er vlakbij geboren, in Slough, waar ik tot mijn tiende jaar heb gewoond. Ik leerde er op mijn blokfluit het liedje ‘London’s Burning’. Op school zong ik ‘God save the Queen’, het volkslied van Groot-Brittannië.
Dat zongen we allemaal, of we nu uit Pakistan kwamen zoals ik, uit India zoals Rajni en Stadindar, uit de West-Indies zoals Trevor, of gewoon uit een wijk vlakbij school, zoals Tony Hobbs, waarop menig meisje in de klas verliefd was, bruin, geel of roze, het maakte niet uit.
Verbinding
We waren in de klas allemaal hetzelfde: onderdanen van koningin Elisabeth. Ja, er waren ook verschillen. Ik at geen varkensvlees tijdens de warme schoollunch, de Indiërs aten geen rundvlees en de blanke Engelsen, die aten alles. Maar al waren we verschillend, we waren toch hetzelfde. Verbonden door koningin en koninkrijk. Misschien is het maar een dunne verbinding, maar ik voelde haar toch.
Aan dit alles moest ik denken nadat op die Londonse brug een man met zijn auto op mensen was ingereden en daarna een politieagent doodstak. Die man voelde zich niet verbonden met de mensen, met de samenleving om hem heen.
Hoe bereik je verbinding? Het Engeland van mijn jeugd was al erg divers. Het Engeland vandaag is, zoals veel andere Westerse landen, vele malen diverser dan voorheen.
De Londense burgermeester Sadiq Khan zei na de aanslag dat in zijn stad de mensen het goed met elkaar kunnen vinden en elkaar respecteren.
Elkaar respecteren. Dat is in ieder geval wat. Maar is het voldoende? Moet er niet meer zijn? Moet er niet ook een gevoel van eenheid bestaan?
Ik zie allerlei etnische gemeenschappen, maar ook verschillende klassen volkomen geïsoleerd van elkaar leven. Gescheiden werelden. Er is niets meer dat hen verbindt.
Liederen
In de jaren zeventig was dat anders. De kinderen op mijn school waren verschillend, maar er was iets waarin we een eenheid waren, een eenheid waaraan we met zang uitdrukking gaven. Dat was door het zingen van allerlei Britse liederen, inclusief het volkslied. Elke vrijdag deden we dat.
Net wat CDA-er Buma opperde tijdens de verkiezingscampagnes. Hij werd erom bekritiseerd dat hij weer het Wilhelmus op school wilde laten zingen door de kinderen.
Het klinkt natuurlijk oubollig. Patriottisch, om niet te zeggen nationalistisch. En dat zijn tegenwoordig vieze woorden.
Maar toch hebben we iets nodig waardoor we niet alleen respect hebben voor elkaar, maar waarin we hetzelfde zijn, waarin we ons één voelen, een gemeenschap die bij elkaar hoort.
Het is duidelijk dat de scholen bij de schepping van zo’n eenheidsgevoel een hoofdrol spelen. Dat is, als je uit een ver land komt, dé mentale toegangspoort tot het nieuwe vaderland. Nu is niets zo emotioneel en verbindend als zingen. Er mag dus best gezongen worden op school. Elke dag beginnen met het Wilhelmus? Of liever niet? Welk lied moet het dan wel worden, dat ons allen verbindt?