Giuseppe van der Helm
“Om vooruit te gaan, dienen wij te erkennen dat wij temidden van een schitterende verscheidenheid aan culturen en levensvormen één menselijke familie vormen en één Aardse gemeenschap met een gemeenschappelijke bestemming. Wij moeten ons verenigen om een duurzame mondiale samenleving te realiseren, gebaseerd op respect voor de natuur, universele mensenrechten, economische rechtvaardigheid en een cultuur van vrede. Daartoe is het een vereiste dat wij, de volkeren van de Aarde, onze verantwoordelijkheid jegens elkaar, jegens de grotere levensgemeenschap en jegens de toekomstige generaties openlijk uitspreken.”
“De geest van menselijke solidariteit en verwantschap met al het leven wordt versterkt wanneer wij leven in eerbied voor het mysterie van het bestaan, in dankbaarheid voor de gave van het leven en in nederigheid aangaande de plek van de mens in de natuur.”
“Wij hebben dringend behoefte aan een gedeelde visie van essentiële waarden die een ethische basis leggen voor de opkomende wereldgemeenschap.”
(Uit de preambule van het Handvest van de Aarde)
De titel Earth Charter zou doen vermoeden dat het hier om een handvest voor milieu of klimaat gaat. Het Earth Charter is echter veel meer dan dat. Het roept ons op om op een andere manier te kijken naar onszelf en naar elkaar. Van de ons opgelegde vrijheid, die de eigen mening en het eigen belang voorop stelt en rusteloos het eigen gelijk verdedigt, die ons bijna doet bezwijken onder het gewicht van de eigen verantwoordelijkheid en die ene wereldbevolking reduceert tot 7 miljard individuen, bewegen we naar een visie waarin we onze rol als onderdeel van een groter geheel zien. We zijn deel van een schepping die we niet helemaal begrijpen, die ons voor verrassingen stelt die we niet voorzien of verdiend hebben en die evenmin altijd iemands schuld zijn, een schepping waarin we niet beter of belangrijker zijn dan de sloeber of sjeik aan de andere kant van de Aarde, een schepping die ons oproept om ons in te zetten voor een goed leven voor iedereen waarmee we verbonden zijn, ook diegenen in een andere plaats en tijd.
Die instelling brengt eerbied voor al het leven, geeft vertrouwen maar ook bescheidenheid over onze eigen rol, en leidt tot sociale en economische rechtvaardigheid. Als dat zo is dan leidt meer zorgen voor de ander tot minder zorgen voor onszelf, en mogen we gelukkig zijn in de wetenschap dat we eeuwig voortleven in de wereldgemeenschap- zoals een druppel water alleen kan overleven als ze in de oceaan terecht komt.
Giuseppe van der Helm is directeur van de Coöperatie Leren voor Morgen.
